Rouwen is heel persoonlijk
Na de eerste, intense trainingsdag keek ik vol verwachting uit naar de tweede dag. Het was een emotioneel proces om mijn eigen levensboom te tekenen met het thema Veelkleurig Verlies. Het raakte me diep om te reflecteren op mijn wortels en het visueel weer te geven hoe dit grote verlies mijn leven beïnvloedt. Rouwen is heel persoonlijk.
“Laat je troosten en haal herinneringen op; alleen dan kun je groeien. Anders raak je ontworteld.”
Deze woorden blijven bij me, want rouw is voor mij het antwoord op betekenisvol verlies. Het houdt me dagelijks bezig en is een essentieel onderdeel van mijn levenservaring en persoonlijke groei.
Het belang van zelfcontact in Rouw
Het opnieuw contact maken met jezelf na verlies is essentieel. Wie ben je nu, met je verlies? Wat is je innerlijk kompas in deze nieuwe fase van je leven en hoe ga je je dierbare verweven in je leven?
Het rouwlandschap is daarbij een krachtig hulpmiddel, een concept dat ik in deze training ontdekte: de rouwkaart. Dit is een werkvorm die enorm helpend is om het rouwproces te begrijpen en te navigeren. Het biedt helderheid over waar je je bevindt in je eigen reis door rouw. Het is geruststellend te weten dat rouw geen lineair proces is, maar een reis door verschillende fasen en emoties. Deze kunnen zich voordoen als hevige stormen, maar ook als stillere zachte windvlagen met hoge bergtoppen en diepe dalen. Het inzicht dat rouw een dynamisch landschap is, heeft me geholpen om meer acceptatie en ruimte te geven aan mijn emoties.
Waar sta jij in het rouwlandschap?
De rouwkaart visualiseert dit proces als een landkaart waarop je kunt aangeven waar je je bevindt. Ben je in het “Behoeftebos”, de “Woestijn van Pijn” of de “Eenzaamheidsstreek”? Door deze visuele hulpmiddelen te gebruiken, kreeg ik inzicht in mijn eigen rouwproces. Het gaf me helderheid en de wetenschap dat het normaal is om door verschillende gebieden van emoties te bewegen.
De rol van je omgeving in het rouwproces
Een ander belangrijk inzicht is het belang van je omgeving tijdens het rouwproces. Vaak verwachten we dat anderen, jaren na het verlies, nog steeds met ons meeleven. Maar in werkelijkheid gaat iedereen verder met zijn of haar eigen leven. Jij blijft achter met je enorme verlies, dat in de loop der jaren alleen maar groter lijkt te worden. En daar sta je dan met de nodige uitdagingen voor de rest van je leven.
Als je zo’n impactvol verlies zelf niet hebt meegemaakt, is het voor velen moeilijk te begrijpen wat de ander nodig heeft. Ik heb inmiddels geleerd om het gesprek zelf aan te gaan. Als anderen het niet ter sprake durven brengen, begin ik er zelf over op een luchtige manier. Het is veel pijnlijker wanneer mensen mijn overleden man niet meer noemen, er niet meer naar vragen of het onderwerp vermijden. Vaak gebeurd dit uit zelfbescherming voor emoties, pijn, onwetendheid of angst.
LSD = Luisteren, Samenvatten, Doorvragen
Een waardevolle communicatietechniek die ik heb geleerd in de training, is de LSD-methodiek: luisteren, samenvatten en doorvragen. Het stelt me in staat om op een dieper niveau te luisteren en zonder oordeel te reageren, heel belangrijk om niet over anderen verliezen te beginnen. Het helpt me om meer begrip en empathie te tonen in gesprekken over verlies.
“Hoe is het voor jou? Vertel eens, mis je hem ook? Wat voel je daarbij en wat doe je ermee? Hoe neem je hem mee in je leven“ dit zijn vragen die ik nu vaker stel, omdat ze ruimte geven voor onze diepere gevoelens, openhartigheid en geeft echt verbinding.
Rouw kan genezen, maar het verlies blijft
Een volledig nieuw inzicht die ik heb opgedaan, is dat rouw kan genezen wanneer je weer perspectief hebt. Het verlies zelf blijft voor altijd. Het is geruststellend te merken dat de extreem scherpe randjes van de pijn minder worden, maar nooit zullen verdwijnen. De pijn komt op weer op op onverwachte momenten, maar intense donkere en verdrietige gevoelens maken plaats voor enorme dankbaarheid en liefde voor ons bestaan, onze liefde, onze zoon, mezelf en het leven. Dit besef heeft mijn rouwproces verlicht en me geholpen verder te gaan, met een nieuw perspectief op mijzelf, het leven en mijn verlies.
En door mijn ervaring tijdens de ziekte van mijn man, de intensieve zorg, rouw coaching en door de training RouwZorg, kan ik nu zelf mensen in hun rouwproces en organiseer ik samen met Jiska Rodenburg bijzonder fijne Rouw retraites op mijn inspirerende locatie.
Mijke Niks, deelnemer training RouwZorg. Ervaringsdeskundige en jong weduwe van Jan Verschure (augustus 2021)
Eigenaresse Inspiratie locatie Barn House Object43 – Communicatie specialist – Interieur styliste